(Zelf)Stigma

Op welke manier ervaren jullie (zelf)stigma en hoe ga je er mee om? Wat maakt het moeilijk? Wat kun je er aan doen?
 
Ongeveer de helft van de mensen met psychische aandoeningen ervaart stigmatisering als de grootste barrière bij hun deelname aan de maatschappij en de arbeidsmarkt. Voor deze groep is stigmatisering een dagelijkse bron van zorg: de cijfers uit de recente grote internationale onderzoeken liegen er niet om. Sociale afwijzing wordt breed ervaren, met als gevolg dat mensen met psychische aandoeningen de neiging hebben om steeds minder te ondernemen (geanticipeerde discriminatie).
 
Zelfstigma versterkt dit negatieve effect nog eens: uit angst te worden afgewezen zoeken zij niet langer naar werk of vriendschappen of ondernemen niets meer (‘why try’). Geen wonder dat veel van hen ervoor kiezen hun aandoening (selectief) te verbergen. Mensen gaan zichzelf veroordelen, zie je wel ik ben niets waard!
Het why-try-effect is één van de gevolgen van een zelfstigma. Waarom zou ik nog proberen een doel te bereiken? Ik kan net zo goed niks doen, ik word tóch afgewezen." Ook kunnen mensen zich uit schaamte terugtrekken en zo in een sociaal isolement terechtkomen.

Graag jullie reacties

Ik reageer hier graag op als "partner van". Ik zag bij mijn partner namelijk duidelijk gebeuren dat hij gebukt ging onder zijn zelfstigma. Hij dacht voor mij en baseerde daar zijn handelen of reactie op. Bijvoorbeeld "dat is niet leuk voor jou". Ik heb heel vaak moeten zeggen dat ik mijn eigen mening heb en dat die vaak heel anders is als die van hem. Ook nu hij niet meer depressief is, heeft hij nog wel eens de neiging om het te doen hoor. Maar vooral sinds hij weer werk heeft gevonden dat hij aankan (sinds 9 jaar!) wordt het zelfvertrouwen wel langzaam groter.

Hey Bert,

Dat is een heel goed onderwerp, ik denk dat ik er wel over mee kan praten.
Voor mijn depressie was ik nooit echt onzeker over mezelf, nu in de depressie is dat wel heel anders.

Vorig jaar gingen mijn drie beste vriendinnen samen studeren in het buitenland, de bedoeling was dat ik ook mee zou gaan, met zijn vieren dus. In eerste instantie was het ook mijn idee, en wou ik er helemaal voor gaan, tot ik veel paniekaanvallen kreeg en last van OCD. Daardoor kon ik op een geven moment gewoon niks meer. Zij zijn vorig jaar wel gegaan, en ik kon het niet opbrengen. Ze hebben mij wel geprobeerd te stimuleren en zo, maar op de een of andere manier was ik niet meer op deze planeet met mijn gedachtes. Ik begon mezelf steeds meer de grond in te drukken, te zeggen tegen mezelf dat ik niet goed genoeg ben voor die studie en dat het zonde van de tijd is om het te proberen, doe maar niet weet je wel, je zet jezelf alleen maar voor schut. Echt mezelf de grond indrukken en mezelf daarmee verlammen zeg maar.

Ik denk dat je dat bedoelt met zelfstigma, ik censureer mezelf onterecht en ik blijf helaas n die vicieuze cirkel hangen. Foto's van hen hoe leuk het daar wel niet is, doen mij pijn en soms voel ik mij er zelfs suicidaal onder, wat ik niet durf te zeggen uit angst dat ze mij niet meer willen spreken of het te heftig vinden. Hier loop ik nog steeds mee rond, maar ben gelukkig een stuk opgeschoten. Het gaat met babystapjes maar ik heb wel op den duur resultaat, waar ik ook leer dat de kleine dingen al goed genoeg zijn, kleine resultaten, niet gelijk de lat bij de finish leggen zeg maar.

Een enorme struggle voor mij, maar ik blijf er tegen vechten, tot hopelijk het gewenste resultaat, een beter zelfbeeld.

Liefs van Shalin

Hallo Shalin,

Bij mij was het eerder andersom. Ik ben mijn gehele volwassen leven erg onzeker geweest. Vond het erg belangrijk wat anderen van mij dachten en baseerde daar bijna al mijn keuzes op. Een laag zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen. Gevolg ik was nooit mijzelf en stond altijd krampachtig wat angstig in het leven.
Mijn eerste depressie verergerde die onzekerheid, in die zin dat de onmacht om met die depressie om te gaan er bovenop kwam. Dus dubbel op.

Ik denk dat je dat bedoelt met zelfstigma, ik censureer mezelf onterecht en ik blijf helaas n die vicieuze cirkel hangen.
Dat klopt Shalin, heel sterk het gevoel ik kan niks. Daarnaast het sterke gevoel van ik ben niks waard.
In combinatie met het loodzware gevoel van depressie leidt dit tot een langdurig verblijf in een donkere put.
Als je zelfstigma niet kan aanpakken blijft de depressie lang voortduren, of komt hij op een dag weer keihard terug.


Tegenwoordig vind ik kleine stapjes ook erg belangrijk. Ik probeer me aan twee motto's te houden. Zo weinig mogelijk "moeten'!
Als ik merk dat ik teveel moet, ga ik eens rustig in mijn stoel zitten, ik ga dan serieus bij mijzelf stilstaan en ga me afvragen wat ik graag zelf wil. Als ik dit helder heb probeer ik een klein doel met mijzelf af te spreken, waarbij ik het gevoel heb "dat ik er toe doe". Dat laatste vind ik erg belangrijk omdat ik daarmee ook aan mijn eigenwaarde werk. 
Wel je wat meer vertellen hoe die babystapjes er bij jou uit zien? 

Hoor het graag.

Groet, Bert

Hallo Shalin,

Bij mij was het eerder andersom. Ik ben mijn gehele volwassen leven erg onzeker geweest. Vond het erg belangrijk wat anderen van mij dachten en baseerde daar bijna al mijn keuzes op. Een laag zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen. Gevolg ik was nooit mijzelf en stond altijd krampachtig wat angstig in het leven.
Mijn eerste depressie verergerde die onzekerheid, in die zin dat de onmacht om met die depressie om te gaan er bovenop kwam. Dus dubbel op.

Ik denk dat je dat bedoelt met zelfstigma, ik censureer mezelf onterecht en ik blijf helaas n die vicieuze cirkel hangen.
Dat klopt Shalin, heel sterk het gevoel ik kan niks. Daarnaast het sterke gevoel van ik ben niks waard.
In combinatie met het loodzware gevoel van depressie leidt dit tot een langdurig verblijf in een donkere put.
Als je zelfstigma niet kan aanpakken blijft de depressie lang voortduren, of komt hij op een dag weer keihard terug.


Tegenwoordig vind ik kleine stapjes ook erg belangrijk. Ik probeer me aan twee motto's te houden. Zo weinig mogelijk "moeten'!
Als ik merk dat ik teveel moet, ga ik eens rustig in mijn stoel zitten, ik ga dan serieus bij mijzelf stilstaan en ga me afvragen wat ik graag zelf wil. Als ik dit helder heb probeer ik een klein doel met mijzelf af te spreken, waarbij ik het gevoel heb "dat ik er toe doe". Dat laatste vind ik erg belangrijk omdat ik daarmee ook aan mijn eigenwaarde werk. 
Wel je wat meer vertellen hoe die babystapjes er bij jou uit zien? 

Hoor het graag.

Groet, Bert

Hoi Bert,

Bedankt voor je mooie antwoord.

Hoe ik dit aanpak is nogal verschillend, soms sta ik op met een idee over een aanpak en soms laat ik mij inspireren door anderen hun verhaal of aanpak. De laatste tijd ben ik veel bezig met het verwerken van oude trauma's, inzien dat het niet mijn schuld was. Dat doe ik door veel te relativeren, dingen op te schrijven van wat is waar en wat is niet waar wat ik mij in mijn hoofd haal, en daaruit kan ik zien waar ik tegenaan loop. Ik vind andere mensen vaak leuker en interessanter, intelligenter dan ikzelf ben. Dan schrijf ik die kwaliteiten van degene op, of het wel echt zo is en of ik ze zelf ook niet bezit. 

Een voorbeeld:
Ik ben vroeger vaak gepest, de meeste kinderen zeiden altijd dat ik lelijk was. Ik heb daar veel problemen aan overgehouden, een complex zeg maar. Als ik nu in de spiegel kijk zie ik soms het meisje dat gepest was, niet hoe ik daadwerkelijk echt ben. Toen ben ik erachter gekomen dat ik eigenlijk helemaal niet lelijk ben, en dat ik tevreden ben over mezelf. Het was een ingeprente angst die andere onterecht bij mij hadden gekweekt, en door te relativeren kwam ik erachter dat het helemaal niet klopt.

Ook als er iets aan mij gevraagd wordt (en ik ben dan gauw overdondert) dan geef ik mij de rust om te zeggen, ''daar kom ik later nog wel op terug''. Dan ga ik daar rustig over nadenken, in plaats van uit nerveusiteit ja zeggen terwijl ik het eigenlijk niet wil. Zo gun ik mezelf even de kans om echt in te zien of ik datgene wil of niet.

Is de vraag zo een beetje beantwoord?

Liefs van Shalin

Hallo Shalin,

Je bent goed bezig zeg!
Mooie stappen die je beschrijft. 
Knap dat jij je gedachten over jezelf (en anderen) zo onderzoekt.
Wat mij het meeste tijd kost, is dit ook echt over mijzelf te gaan voelen. Hoe is voor jou?
Rationeel kon ik zaken prima analyseren, maar mijn gevoel over mijzelf bleef achter.
Goed dat je ruimte voor jezelf creëert, niet direct beslist maar er eerst eens rustig over na denkt.

Groet, Bert

Hallo Shalin,

Je bent goed bezig zeg!
Mooie stappen die je beschrijft. 
Knap dat jij je gedachten over jezelf (en anderen) zo onderzoekt.
Wat mij het meeste tijd kost, is dit ook echt over mijzelf te gaan voelen. Hoe is voor jou?
Rationeel kon ik zaken prima analyseren, maar mijn gevoel over mijzelf bleef achter.
Goed dat je ruimte voor jezelf creëert, niet direct beslist maar er eerst eens rustig over na denkt.

Groet, Bert

Hallo Bert,

Dank je wel, ik moest van ver komen.

Dat heb ik ook: ''is dit ook echt over mijzelf te gaan voelen'',  dat heeft echt heel veel tijd nodig, oefening en vooral veel geduld. Ik ben er nog lang niet naar mijn gevoel, maar heb toch een beginnetje gemaakt. 

Ik heb dat niet direct beslissen zeker aangeleerd omdat het mij vaak teveel werd en ik merkte dat mensen over mij heen walste. Dat was ik zo zat dat ik vond dat ik er iets aan moest doen. Ik besefte mij dat ik mij had opgesteld als een soort van deurmat, dit kon niet langer en toen ben ik mij gaan verdiepen in mijn eigen tekortkomingen, zo kwam ik erachter dat ik te snel overdondert was en daardoor niet meer rustig naar de dingen kon kijken, waardoor ik mijzelf helemaal aan het vergeten was.

Zijn er nog punten waar je dagelijks tegenaan loopt, of waar je wel eens een terugkeer van hebt?

Liefs van Shalin

Hallo Shalin,

Tja zijn er nog punten waar je dagelijks tegenaan loopt, of waar je wel eens een terugkeer van hebt?
Alle dingen waar ik voorheen erg veel last van had zijn er vandaag nog steeds. Maar omdat ik nu iedere dag bewust bij mijzelf stil sta, herken ik het veel sneller. Het bepaalt mijn leven veel minder.
Mijn behoefte dat anderen mij belangrijk en waardevol vinden is nog teveel aanwezig, wat natuurlijk met mijn eigenwaarde verband houdt.
Ik heb nog te snel het gevoel dat mensen mij niet serieus nemen. Dan kan ik boos en ongeduldig worden in mijn stoel en kost het veel tijd om weer in balans te komen.
Dus mijn gevoelswereld onderzoeken blijft belangrijk voor me.
Het is een gek ding die eigenwaarde en zelfvertrouwen van mij. Aan de ene kant ga ik gerust op een podium staan met een zaal vol mensen en geef ik een presentatie. Aan de andere kant werd ik gisteren geraakt door een mailtje waarbij ik het gevoel kreeg niet serieus te worden genomen. Dan ben weer ik even helemaal van slag.
Toch hoor je mij niet klagen, als ik mijn functioneren van 4 jaar geleden vergelijk met hoe ik er vandaag voor sta. 
Ik las laatst een uitspraak waarbij ik dacht, die past bij mij. "Ik ben een betere versie van mijzelf geworden".

Groet, Bert

(Zelf)Stigma

Op welke manier ervaren jullie (zelf)stigma en hoe ga je er mee om? Wat maakt het moeilijk? Wat kun je er aan doen?
 
Ongeveer de helft van de mensen met psychische aandoeningen ervaart stigmatisering als de grootste barrière bij hun deelname aan de maatschappij en de arbeidsmarkt. Voor deze groep is stigmatisering een dagelijkse bron van zorg: de cijfers uit de recente grote internationale onderzoeken liegen er niet om. Sociale afwijzing wordt breed ervaren, met als gevolg dat mensen met psychische aandoeningen de neiging hebben om steeds minder te ondernemen (geanticipeerde discriminatie).
 
Zelfstigma versterkt dit negatieve effect nog eens: uit angst te worden afgewezen zoeken zij niet langer naar werk of vriendschappen of ondernemen niets meer (‘why try’). Geen wonder dat veel van hen ervoor kiezen hun aandoening (selectief) te verbergen. Mensen gaan zichzelf veroordelen, zie je wel ik ben niets waard!
Het why-try-effect is één van de gevolgen van een zelfstigma. Waarom zou ik nog proberen een doel te bereiken? Ik kan net zo goed niks doen, ik word tóch afgewezen." Ook kunnen mensen zich uit schaamte terugtrekken en zo in een sociaal isolement terechtkomen.

Graag jullie reacties

Ook ik heb reeds vele jaren psychische problemen en het klopt ik zie dat ik me uit schaamte terugtrek en inderdaad niet zoveel sociale contacten heb. Ik stoot steeds weer tegen dezelfde vooroordelen. Steeds dezelfde vraag of ik nu al werk heb. Of ik werk ga zoeken ... Geen begrip voor de situaties die mijn psychische beperking met zich meebrengt. Ik had het met vroegere buren ,met familie, met kennissen zelfs op mijn vrijwilligerswerk kreeg ik opmerkingen waarom ik niet werkte. Dat maakte dat ik mijn vrijwilligerswerk heb stop gezet ik liep tegen dezelfde vooroordelen aan en dat maakte me ziek dus ik ben ermee gestopt. Voor mezelf was het afgekeurd zijn voor werk heel zwaar om dragen. Ik wist dat het niet acceptabel is voor de omgeving maar het kon jammer genoeg niet anders. Ik voelde me en nog steeds voel ik me minder waard dan een mens die gaat uit werken. Steeds dezelfde opmerkingen overal waar je gaat maakt dat ik mij terugtrek. Daarbij komt ook nog dat ik veel ben aangekomen door de medicijnen en met overgewicht heb je ook altijd dezelfde opmerkingen. Overal waar je komt meent men je de les te moeten spellen over je gewicht. Dat steekt me ook en daardoor verkies ik om gezellig thuis te blijven in plaats van in het openbaar. Ik voel me ontzettend minderwaardig door mijn psychische beperking en door mijn gewicht. Ik zie ertegen op om naar buiten te gaan en als ik ga wandelen is het steeds aan de stadsrivier, in park waar ik niet veel mensen tegenkom. Triestig maar ik voel me er beter bij. Moeilijk vind ik het om de juiste manier te vinden om mensen van  antwoord te dienen als ze opmerkingen maken zonder boos te worden. Ik hoop dat ik er leer mee omgaan...grtj cyranno